Yazılar

Stok Kontrol Yöntemleri

Stok kontrol yöntemleri veya envanter,şu an veya gelecekte ortaya çıkacak gereksinimleri karşılamak amacıyla depolanan kaynaklardır.Her çeşit yapılanmada, faaliyetlerin aksamadan düzenli olarak yürütülebilmesi için çeşitli stoklar bulundurulur. Çivi, kalem, tuğla gibi ufak malzemelerin yanında uçak, helikopter, kamyon ya da römork gibi büyük yapılanmalar veya malzemeler de stok kapsamında yer alabilir.

Stok kontrolü, materyal denetimi için oldukça önemli bir çalışma alanıdır. Stok kontrolünün amacı, üretimi istenilen seviyede sabitlemek, satış işlemlerini önceden saptanan ve hedeflenen rakamlara göre gerçekleştirmek, nitelik ve nicelik açısından optimal seviyede materyali el altında bulundurmayı sağlamaktır.

 

STOK KONTROL YÖNTEMLERİ KONULARI NELERDİR?

Stok kontrol konuları, yedi başlık altında incelenebilir:

  1. İhtiyaçların genel olarak saptanması,
  2. Stok yapılacak metaryellerin belirlenmesi,
  3. Stok yapılacak metaryellerin niteliğinin tespit edilmesi,
  4. Siparişin yapılacağı zamanın belirlenmesi,
  5. Siparişin niceliğinin belirlenmesi,
  6. Gereğinden fazla yapılan stokların elden çıkarılması,
  7. Kayıt işlemlerinin düzenlenmesi.

img 5536.bk

Özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde, son yıllarda stokların satışlara nazaran düşme eğiliminde olduğu  gözlemlenmiştir Bu oranın düşmesinde; stok kontrol yöntemlerinin gelişme göstermesi, stok kontrolünde bilgisayar ve ulaşım teknolojisinin gelişmesi, ulaşım imkanlarının artması ve hızlanması, yeni stoklama yöntemlerinin geliştirilmesi  etkili olmuştur. Ülkemizde de özellike son zamanlarda, stokların satışlara nispeten düşme eğiliminde olduğu gözlenmiştir.

 

STOK KONTROL YÖNTEMLERİ NEDEN YAPILIR?

İşletmelerin stok bulundurmasının farklı nedenleri olabilir. İşletme, bazı amaçları için belirli malları belirli bir süre içinde el altında bulundurma politikası izleyebilir. Başka bir ifadeyle, işletme bilerek bir malı satın alır ve stok olarak el altında bulundurur. İşletmenin bu politikasının amacı başlıca üç nedene dayanır:

 

  1. Mevcut gereksinimleri karşılamak amacıyla stok bulundurma;

 

  1. Gelecekte ortaya çıkabilecek bir ihtiyacı gidermek için stok bulundurma;

 

  1. Mücbir bir sebep nedeniyle ortaya çıkan acil ihtiyaçların karşılanması ve tedarik güçlüğü yaşanmaması için stok bulundurma;

 

 

Bir diğer sebep ise, işletmenin kararlaştırılmış bir stok planı olmamasına rağmen stok bulundurmasıdır. İşletme, tedarik edilen malları düzensiz ve plansız satışlar nedeniyle elden çıkaramamışsa, bir miktar mal elde kalabilir. Bu tip stok bulundurma, işletmenin önceden planlamadığı ve iradesi dışında meydana gelen bir stok tipidir.

delivery staff scanning cardboard box with barcode 2022 11 19 01 34 10 utc min scaled

 

Stok Kontrol Yöntemleri Avantajları

 

Stok kontrolü, değer olarak tedariği ve şirketlerin işleyişini doğrudan etkileyen önemli bir süreçtir. Bu nedenle, işletmelerin stok kontrol programlarıyla çalışmaları, yüksek maliyetleri önlemek ve müşteri memnuniyetini arttırmak için hayati önem taşır. Stok kontrol yöntemleri arasında stok kontrol yöntemidir, işletmenin üretim en popüler olanlarından biri gözle kontrol yöntemi ve sabit sipariş periyodu yöntemidir.

Gözle kontrol yöntemi, stokta mevcut ürünleri manuel olarak kontrol etme yöntemidir. Bu yöntem genellikle küçük işletmeler tarafından kullanılır ve stok kontrolü sırasında hataları azaltmak için diğer yöntemlerle birlikte uygulanabilir. Gözle kontrol yöntemi, ürünlerin gözlemlenerek sayım yapılmasını gerektirir ve sürekli sayımlar ile süreç daha da realize hale getirilebilir ve sipariş verilir.

Sabit sipariş periyodu yöntemi, bir şirketin belirli bir dönem için ihtiyaç duyduğu ürün miktarını düzenli olarak sipariş etmekle ilgilidir. Bu yöntemde, işletme, belirli bir zaman aralığında belirli bir ürün miktarının satılabileceğini tahmin eder ve bu sürenin sonunda bu ürünlerin tekrar sipariş edilmesini sağlar. Bu yöntemde, önceden belirlenmiş sipariş miktarı, stokta tamamen tükenmeden önce otomatik olarak yeniden sipariş edilir. Yazılım özelliklerine göre ayrı stok takibi yapıkabilir

checking product barcodes before delivery sme busi 2023 03 17 15 41 29 utc min scaled

Stok kontrol programları, farklı sektörlerdeki işletmelerin ihtiyaçlarına göre uyarlanabilir. Stok kontrol yöntemleri, işletmelerin stok sayımlarını yaparken karşılaşabilecekleri zorlukları en aza indirir. Satış öncesi stok planlama, bir işletmenin müşteri taleplerine cevap vermesinde kritik bir rol oynar. Bu nedenle, doğru stok kontrol yöntemlerini kullanarak, işletmeler müşteri memnuniyetini artırabilir, operasyonel süreçlerini daha iyi yönetebilir, stok maliyetlerini düşürebilir ve makul bir kar oranı elde edebilirler.

Ayrıca, üretim faaliyetleriniz olan ürünleri stok kontrolü işletmenizin bir parçası olarak, işletmeler buna değer düşük ürünlerin tespiti içeriğindeki analizlerini de yapabilirler. Bu, işletmelere hem maddi hem de manevi açıdan fayda sağlayan bir süreçtir. İşletmeler, stoklarında bulunan değer düşük ürünleri etkili bir şekilde tespit ederek, stok maliyetlerini düşürmek ve depolama alanları için daha fazla kullanılabilir alan elde etmek için gerekli adımları atabilirler.

Sonuç olarak, işletmelerin stok kontrol programları, şirketlerin başarısı için kritik bir role sahiptir. Stok kontrol yöntemlerinin ve programlarının doğru bir şekilde uygulanması, işletmelerin daha iyi bir kontrol sağlamalarına, giderleri azaltmalarına ve müşteri memnuniyetini artırmalarına yardımcı olur. Değer düşük ürünlerin tespiti ve bunların yönetimi de işletmelerin stok kontrolünü daha da güçlendirir. Bu nedenle, işletmeler stok kontrol programlarına önem vermeli ve doğru bir şekilde uygulamalıdır.

 

 

 

Stok Yönetimi

Stok olarak tarif edilecek kavram; işletmelerin üretmek, tüketmek ya da satmak için kullanmak istedikleri hammadde, malzeme, mamul ya da hurda gibi satılacak veya işlenecek varlıklar olarak tarif edilmektedir. Stok yönetimi yani takibi; tedarik edilmiş veya üretilerek elde edilmiş, kullanılmadan ya da müşteriye sunulmadan önce belirli bir süre bekletilen ürün miktarını, stok girişini ve çıkışını hesaplayan sistemdir. Stok yönetimi işletmelerin faaliyetlerini sürdürebilmeleri için satmak için aldıkları ürünleri üretmek için kullandıkları malzemelerin kayıt edildiği sistemdir. Bu kayıt ile işletmelerin karlılığının artması, stok üretim maliyetlerinin aza inerek stoklama seviyesini tutturmak oldukça önemlidir. Stok yatırımlarını aza indirerek müşterinin talep ettiği ürünün eksiksiz olarak arz edilmesi önem taşımaktadır. Yanı sıra arz hızının yükselmesi, etkin tedarikçi zincirlerinin kurulması, sürekli ve düşük maliyetli tedarik sağlanması stok yönetiminin asıl amacıdır.

Stok Yönetim programı nedir? Neden Stok Tutulur?

Stok takibinin yapılması için stok yönetimi oldukça önemlidir. Doğru yapılmamış düzenleme stokun işletme tarafından eritilememesi ve zarar etmesi anlamını taşımaktadır. Stok yönetimi yapılırken eski uygulamalarda kağıt, kalem ya da excel türü programlar kullanılmaktaydı. Ancak günümüzde teknolojinin gelişmesine paralel olarak artık stok yönetimi kuruma özel programlar sayesinde hatasız gerçekleşmektedir. İlgili program sayesinde faturaların takibi, cari hesap takibi, raporlama, gelir gider takibi, e-fatura ve online tahsilat işlemleri stok yönetim sisteminin genel yapısını oluşturmaktadır. Peki stok neden tutulmalıdır? Genel olarak bakıldığında:

  • Hazırlıksız yakalanmamak için talep ve arz dengesinin kurulması gerekmektedir.
  • Tedarik maliyetinin düşürülmesi için toplu sipariş verilmesi önerilmektedir.
  • Spekülatif nedenlere bağlı olarak da stok tutulması önem taşımaktadır. Örneğin ürün fiyatında sürekli değişimler meydana geliyorsa ürünle ilgili olarak stok tutulması mantıklı bir adım olmaktadır.

Stok Yönetiminin Avantajları Nelerdir?

Stok tutulması stok yönetimi açısından oldukça önemlidir. Avantajlarına bakmak gerekirse:

  • Üretim sürecinin düzenli ve sürekli olarak devam etmesini sağlamaktadır. Böylece hammadde veya ürün eksilse dahi üretim süreci bu durumdan olumsuz olarak etkilenmez.
  • Gereksinimlerin doğru şekilde belirlenmesi sağlanır ve yönetilmesi ile finansal yönetim de etkinlik kazanır.
  • Tedarik, satış süreçleri düzene girerek maliyeti düşürür.
  • Maliyetin daha rahat yapılması sağlanır.
  • Üretim süreçlerinin takibi, gerçeğe yakınlığı mümkün hale gelir.
  • Malzemenin ve ürün kaybının en aza inmesi sağlanır.